دیابت یک اختلال در سوخت و ساز (متابولیسم) بدن است که در آن یا انسولین به میزان کافی در بدن وجود ندارد و یا انسولین موجود قادر نیست تا وظیفه خود را به درستی انجام دهد و در نتیجه به علت وجود مقاومت در برابر آن ، قند خون بالا می رود.

انسولین هورمونی است که وظیفه اصلی آن کاهش قند خون است .

انواع دیابت : دیابت نوع یک – دیابت نوع دو _ دیابت حاملگی

دیابت نوع یک :

تولید انسولین از پانکراس (لوزاالمعده) به علت از بین رفتن سلول های سازنده انسولین ، متوقف می شود به همین خاطر افراد مبتلا به این نوع دیابت باید از بدو تشخیص ، انسولین مورد نیاز بدن را به صورت تزریقات روزانه تأمین کنند.

دیابت نوع یک اغلب در سنین زیر ۳۰ سال به وجود می اید.

دیابت نوع دو :

بیشتر در بالغین بالای ۳۰ سال و چاق دیده می شود. لنسولین تولید شده در پانکراس به خوبی عمل نمی کند. درواقع یا پانکراس به اندازه کافی انسولین ترشح نمی کند و یا اینکه انسولین تولید شده به علت وجود مقاومت به انسولین مخصوصا در افراد چاق ، فاقد کارایی لازم است.

علائم بیماری 

دیابت نوع یک: شروع  ناگهانی و ناراحت کننده – تکرر ادرار – خشکی دهان و تشنگی – خستگی مفرط یا کمبود انرژی- گرسنگی مداوم – کاهش ناگهانی وزن _ تاری دید –عفونت های مکرر

دیابت نوع دو : شروع تدریجی – به هر حال علائم دیابت نوع یک  بصورت خفیف تر ممکن است در مبتلایان به دیابت نوع دو نیز وجود داشته باشد.

عوارض دیابت کنترل نشده 

یکی از عوارض مهم دیابت کنترل نشده ، آسیب به چشم و در حالت شدید نابینایی می باشد لذا افراد مبتلا به دیابت بهتر است طبق دستور پزشک ، معاینات چشمی را جهت پیشگیری از این عارضه مهم انجام دهند.از عوارض دیگر این بیماری می توان به  نفروپاتی ( بیماری های کلیوی) و آسیب دیدگی اعصاب محیطی و پوست و در نهایت ایجاد زخم و یا قطع عضو و سکته های قلبی و مغزی اشاره نمود.

رعایت چند اصل کنترل دیابت باعث می شود تا افراد دیابتی بتوانند یک زندگی سالم داشته باشند و از پیدایش عوارض دیابت جلوگیری کنند:

۱- کنترل روزانه قندخون

۲- تغذیه صحیح

۳- فعالیت جسمانی منظم

۴- مصرف منظم داروها

نکات مربوط به دیابت 

– مصرف غذا در دفعات زیاد و حجم کم

– کاهش مصرف نان های سفید و برنج – جایگزین کردن نان های سبوس دار و حبوبات

– کاهش مصرف روغن های جامد ، غذاهای آماده و سرخ شده

– کاهش مصرف قندهای ساده ( قند و شکر ، شکلات ، نقل و شیرینی و…)

– اینکه گفته می شود ، فرد دیابتی به هیچ وجه نباید برنج یا سیب زمینی یا میوه مصرف نماید، یا مواد غذایی تلخ باعث کاهش قند خون می شوند، یک باور غلط در میان جامعه می باشد و نباید به آن ها توجه نمود. اما بهترین راه کاهش مصرف برنج و نان سفید جایگزین کردن آنها با حبوبات و نان های سبوس دار است.

-منابع غذایی حاوی روی، ویتامین سی (مرکبات و سبزی های تازه) و ویتامین آ (زردآلو، هلو، گوجه فرنگی و هویج ) را در رژیم غذایی خود بگنجانید زیرا این مواد حساسیت به انسولین را افزایش می دهند.

– مصرف سبزیجات در بیماران دیابتی از اهمیت خاصی برخوردار است. خوردن سبزیجات به همراه غذا از افزایش ناگهانی قند خون جلوگیری کرده و باعث کاهش کلسترول خون میشود.