تقاطع شریعتی و بزرگراه همت، خیابان گل نبی غربی، پلاک 3

عیوب انکساری(نزدیک بینی،دوربینی)

عیوب انکساری چیست؟

تغییرات طول قدامی خلفی کره¬ی چشم، تغییرات قرنیه و یا تغییراتی که به دلیل افزایش سن در قرنیه و عدسی ایجاد می-شود، می¬تواند باعث ایجاد عیب انکساری شود.

انکسار چیست؟

انکسار، به شکست نور هنگام عبور آن از یک ماده به ماده¬ی دیگر با جنس متفاوت گفته می¬شود. بینایی هنگامی حاصل می-شود که پرتوهای نور در هنگام عبور از قرنیه و عدسی دچار شکست شده و پس از آن، نور بر روی شبکیه متمرکز می¬شود. شبکیه پرتوهای نور را به پیام هایی تبدیل می کند که از طریق عصب بینایی به مغز فرستاده می¬شود و در نهایت، مغز این پیام ها را به صورت تصاویری تفسیر می¬کند که ما می¬بینیم.

انواع عیوب انکساری

عیوب انکساری عبارتند از: نزدیک بینی، دوربینی، آستیگماتیسم و پیر چشمی که هر کدام از این عیوب در ادامه توضیح داده خواهد شد.

نزدیک بینی

یکی از عیوب انکساری شایع است. در این حالت اجسام نزدیک به چشم، واضح دیده می شوند، ولی اجسام دور مبهم و تار به نظر می رسند.
در این حالت طول قدامی خلفی افزایش می¬یابد. نزدیک بینی در چشم¬هایی رخ می¬دهد که تصاویر به جای اینکه بر روی شبکیه شکل گیرند، در جلوی آن تشکیل می¬شوند و منجر به تاری دید می¬شوند. این حالت به علت طول بلندتر چشم و یا پرشیب شدن قرنیه ایجاد می¬شود که مانع از تمرکز نور بر روی شبکیه می شود.
نزدیک¬بینی شدید ممکن است باعث نازکی و پارگی شبکیه گردد، عروق خونی غیر طبیعی نیز ممکن است در زیر شبکیه رشد کنند و منجر به تغییرات بینایی شوند. علاوه بر آن، این چشم ها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به گلوکوم(آب سیاه) و کاتاراکت(آب مروارید) قرار دارند. افراد مبتلا به نزدیک بینی شدید باید بیشتر از بیماران دیگر تحت معاینات جامع چشم پزشکی قرار گیرند چرا که تشخیص زود هنگام و درمان به موقع مشکلات فوق، از وقوع نابینایی جلوگیری می¬کند.
نزدیک بینی هم در کودکان و هم در بزرگسالان ممکن است دیده شود. این حالت معمولا در کودکان ۸ تا ۱۲ ساله تشخیص داده می شود و در دوران نوجوانی به تدریج پیشرفت می¬کند. تغییرات کمتری نیز ممکن است در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی اتفاق بیفتد. افرادی که والدین آنها نزدیک بینی دارند، احتمال بیشتری دارد که به این عارضه دچار شوند.
علائم و نشانه ها
برخی از علائم نزدیک بینی عبارتند از : سردرد، خستگی چشم، انحراف چشم و مشکل در دیدن اجسام دور مانند تماشای تلویزیون، ندیدن واضح تخته سیاه، علائم راهنمایی رانندگی و… .

دور بینی

یکی دیگر از عیوب انکساری است که در آن بیماران مبتلا، اشیای دور را واضح¬تر از اشیای نزدیک می¬بینند. برخی از آنان هیچ مشکلی در بینایی خود ندارند، به ویژه آنهایی که جوان هستند. از طرف دیگر بیمارانی که مبتلا به دوربینی شدید هستند ممکن است نتوانند نه اشیای نزدیک و نه اشیای دور را به خوبی ببینند.
علل و عوامل خطر
دوربینی در چشم هایی اتفاق می¬افتد که تصاویر در پشت شبکیه تشکیل می شوند. این امر هنگامی رخ می¬دهد که طول کره-ی چشم کوتاه¬تر از حالت طبیعی است. هچنین کم شیب شدن (Flat شدن) قرنیه می تواند باعث این حالت شود. در این شرایط، نور بر روی شبکیه متمرکز نمی شود.
دور بینی نیز می¬تواند همانند نزدیک¬بینی هم کودکان و هم بزرگسالان را مبتلا سازد. احتمال دوربین شدن بیمارانی که والدین آنها دوربین هستند، بیشتر است.
علائم و نشانه ها
علائم دوربینی از فردی به فرد تغییر می¬کند. اما علائم شایعی که وجود دارند عبارتند از : سردرد، خستگی چشم، انحراف چشم و دید مبهم به ویژه در هنگام دیدن اشیای نزدیک.

آستیگماتیسم

شرایطی است که در آن چشم نمی¬تواند پرتو های نوری را در یک نقطه ، چه بر روی شبکیه و چه در جلو و یا پشت آن متمرکز کند.

علل و عوامل خطر
آستیگماتیسم هنگامی اتفاق می افتد که پرتوهای نوری هنگام عبور از قرنیه و طی کردن طول کره¬ی چشم بسته به اینکه به کدام قسمت از قرنیه برخورد می¬کنند به حالت های گوناگون شکسته می¬شوند. قرنیه¬ی یک چشم سالم شبیه توپ بسکتبال است که با درجه¬ی معین و ثابتی در تمام نقاط خمیده شده است. قرنیه¬ی یک چشم مبتلا به آستیگماتیسم شبیه یک هندوانه بیضی شکل است، به گونه ای که در برخی قسمت ها، پرشیب تر بوده و در برخی نقاط، شیب کمتری دارد. این امر باعث می¬شود تصاویر، تغییر شکل یافته و تار و مبهم به نظر برسند.
این عیب انکساری نیز هم در بزرگسالان و هم در کودکان ممکن است اتفاق بیفتد. برخی از بیماران مبتلا به آستیگماتیسم خفیف ممکن است مشکلی در بینایی نداشته باشند، اما معاینه¬ی منظم چشم ها برای تشخیص زود هنگام آستیگماتیسم در کودکان ضروری است.
علائم و نشانه ها
علائم آستیگماتیسم عبارتند از : سردرد، انحراف و خستگی چشم، دید تار و ناواضح در تمام فواصل و مشکل در رانندگی به ویژه شب.

تشخیص و درمان عیوب انکساری

چشم¬پزشک از طریق معاینه جامع چشم¬پزشکی، می¬تواند عیوب انکساری را تشخیص دهد. بیمارانی که دچار این مشکلات هستند معمولا با شکایت تاری دید یا عدم رضایت از بینایی خود مراجعه می¬کنند.

درمان عیوب انکساری
عینک: ساده و بی خطرترین راه برای تصحیح عیوب انکساری است. با تجویز صحیح عینک عیوب انکساری به بهترین نحو تصحیح می شوند.
لنزهای تماسی: این لنزها به عنوان اولین سطح انکساری برای ورود نور به چشم عمل می¬کنند. در بسیاری از موارد، لنزهای تماسی دید واضح تر، میدان بینایی بزرگ¬تر و راحتی بیشتری فراهم می¬کنند. اما خطراتی مانند احتمال عفونت را دارند.
جراحی عیوب انکساری: در این نوع جراحی، هدف تغییر شکل قرنیه است که منجر به بهبود دائمی بینایی می¬شود. جراحی وابستگی فرد به عینک را کم می¬کند و یا کلا از بین می¬برد. انواع مختلفی از جراحی¬های انکساری از قبیل لیزیک، لازک، PRK و … وجود دارد که جراح چشم بر اساس معاینات چشم و ترجیح بیمار یکی از این روش¬ها را انتخاب می¬کند.
کاشت لنز داخل چشمی: این روش معمولا در مواردی که عیب انکساری شدید باشد و قرنیه بیمار ضخامت کافی برای عمل جراحی لیزری را نداشته باشد مورد استفاده قرار می گیرد.
نمی¬توان گفت که بهترین روش برای اصلاح عیوب انکساری چیست، زیرا بهترین روش به چشم¬ها و شیوه ی زندگی شما بستگی دارد. برای اتخاذ بهترین تصمیم با توجه به شیوه ی زندگی خود با چشم پزشک تان صحبت کنید.